Vakantietoevluchtsoord

Het is een tijdje stil geweest hier. Momenteel ben ik op vakantie. Maar in deze blog geen leuke vakantiekiekjes en praatjes over hoe mooi het hier wel niet is, maar een doodserieuze boodschap.

Vanaf mijn vakantiebestemming schrijf ik dit artikel. Na een lange, stressige en drukke periode gevuld met examens (waar ik overigens met vlag en wimpel voor geslaagd ben, hoera!) en de daarbij horende stress, ben ik best wel toe aan een beetje rust. Zon, zee, strand, en een huurscooter doen wonderen voor je rust, geloof me.

Helaas is rust vinden hier nogal moeilijk. Niet alleen omdat ik van nature een chaotisch en hyper persoon ben, maar ook door de situatie waarin ik me bevind. Het leek mijn moeder en mij in maart een leuk idee om onze verdiende rust te zoeken op Lesbos. Dus zo gezegd, zo gedaan; een vakantie van twee weken bij Elea Houses in Molyvos. En werkelijk waar; Lesbos is prachtig. De omgeving, sfeer en de mensen op het eiland zijn betoverend. Maar de geluiden om ons heen werden steeds sterker des te meer onze vakantie naderde; het ééuwige crisisprobleem en de bootladingen vluchtelingen uit Syrië e.o. die hier aan land schenen te komen. Van het crisisprobleem merk je op Lesbos maar weinig, maar van het laatste krijg je helaas veel meer mee.

De eerste week hier zeiden mijn moeder en ik verscheidene keren tegen elkaar dat die hoeveelheid vluchtelingen hier nog best mee viel, maar des te langer onze vakantie duurde werd het steeds erger.
De gevolgen van de gruwelijke oorlog zijn hier op Lesbos pijnlijk duidelijk geworden, en voor mij als jonge westerling zeer confronterend. Rubberboten vol op de vlucht geslagen mensen meren hier aan op het strand van Eftalou en Skala Skymineas. Nog nooit heb ik een oorlog van zó dichtbij "beleefd". Als ik er langs loop voel ik me dan ook ontzettend schuldig. Hier zit ik dan met mijn vakantie, en over een paar dagen zit ik weer lekker thuis in mijn veilige wâldhûske in Fryslân met WiFi, eten en een warm bed. Mijn portemonnee vol opgespaard papiergeld wat ik verdiend heb met mijn supermarktbaantje.

Deze mensen hebben alles achter moeten laten. Hun thuis, hun vertrouwde omgeving, hun werk en hun familie. Op zoek naar een veilige plaats in Europa, waar hun kinderen veilig kunnen opgroeien en een toekomst op kunnen bouwen. Noodgedwongen, omdat ze in hun thuis niet meer veilig zijn, getekend voor het leven door de beelden die ze hebben moeten aanschouwen. Gevlucht naar Turkije, en daar op een rubberbootje de oversteek naar het veilige, rijke Europa. Moeders met kleine kinderen, vaak zelfs nog baby's, langs de rand van de straat. Vanaf hier moeten ze lopend, in de Griekse hitte, naar Mitlini, de hoofdstad van het eiland, 2 uur rijden vanaf Molyvos. Net hebben ze het begin van hun ellendig lange reis gehad, maar nog een hele tocht naar zekerheid voor de boeg.

Maar wat staat ze in Europa te wachten? Alsof alles, wat ze in vrees voor hun leven, hebben moeten doorstaan om daar te komen nog niet erg genoeg is.. Ze komen hierheen met de hoop om een toekomst te bouwen voor hun kinderen en een redelijk leven te leven. Maar in Nederland komen ze weer in onzekerheid; de ellenlange procedures die moeten leiden tot een verblijfsvergunning. Tot ze die eindelijk hebben, mogen ze niet werken aan een goed leven zoals wij dat allemaal willen. Vaak nog is de plaatselijke bevolking hen tot overmaat van ramp ook nog eens vijandig gezind, door haatzaaiende uitspraken van mensen als Geert Wilders en zijn aanhang. De cultuurshock is heftig genoeg, en een veilig gevoel word deze mensen ook hier gegund.

Nederlanders, geef deze mensen een kans. Zij willen net als u en ik een goed leven op zien te bouwen, maar kunnen dat niet in hun eigen land door de gruwelijke en levensbedreigende sfeer die daar heerst. Als ik mijzelf de vraag stel; "waar zou ik het liefste mijn toekomst opbouwen, hier in Nederland? Of in een land waar men mij vanwege mijn afkomst en cultuur me niet aanstaat, waar ik de taal niet spreek, en waar ik ondanks dat ik aan mijn toekomst wil bouwen niet mag werken, en ik afhankelijk ben van de goede wil van de medewerkers van het AZC?", weet ik wel zeker wat mijn en iedere andere Nederlander's antwoord  was.

Het is al erg genoeg.


Nyls Boonstra

De schans van Frieschepalen

Het dorpje waar ik al mijn hele leven woon, is blij. Vorig jaar is namelijk de ouwe schans weer in ere hersteld. Nou ja, gedeeltelijk dan. Het plaatselijk belang heeft er lang op aangedrongen om de trots van dit grensdorp weer in ere te herstellen. En het is ze gelukt! De schans van Frieschepalen staat weer in gedeeltelijke glorie langs de Groningse grens.
Frieschepalen was namelijk onderdeel van de Friese Waterlinie. Dat was een verdedigingslinie die, hoe kan het ook anders, Friesland moest beschermen tegen bijvoorbeeld gemene buurlanden die met.z'n allen tegelijk binnenvallen. zoals in 1672.

Impressie van de Zwartendijksterschans

"Huh? Een schans? Dat is toch zo'n ding waar je van af moet springen en zo?", vraagt u zich vast af. Maar nee! Een schans was een soort fort, bestaande uit... ehh.. heuvels met een gracht er om heen. Dat klinkt op zich best kneuzig, maar deze manier van fortificatie werkte behoorlijk goed. Een schans was dan wel geen onneembare vesting, maar ze gingen lang mee, vergden weinig onderhoud, waren makkelijk te verdedigen en konden snel in staat van paraatheid worden gesteld.

Reconstructie van de Sterrenschans

Vaak waren deze schansen prachtige bouwwerken die ook nog eens goed functioneerden. Jammer genoeg hebben we onze Friese waterlinie maar 2 keer in kunnen zetten; maar in beide oorlogen is hij ijzersterk gebleken. Ook in het rampjaar van 1672, toen al deze bouwsels toch al een behoorlijke leeftijd hadden bereikt, kon Bommen Berend er niet niet doorheen breken en bleven de belangrijke Friese steden veilig achter de schanswallen.

Grote kastelen en vestingsteden hebben we bijna niet in Friesland. Ons enige stukje militaire historie is dus deze waterlinie met al haar prachtige schansen. Al kan ik niet ontkennen dat prachtige vestingsteden als het Groningse Bourtange en Naarden nog veel mooier zijn. Maar als je eens goed naar luchtfoto's van die parelsteden kijkt, zal je waarschijnlijk opvallen dat ook die steden gewoon schansen zijn; maar dan groter en beter onderhouden. Want zodra een schans een hele stad kon huisvesten, was het ineens een vesting. Dat geluk mogen de Friese schansen dan wel nimmer gehad hebben, prachtig zijn ze zeker. Op dat lelijke halfbakken heuveltje bij Frieschepalen na dan; graaf dan alsjeblieft meteen dat hele ding op. Misschien kan 'ie nog eens nuttig zijn voor als het de inwoners van Marum in de bol slaat, en daarmee knap je dat hele dorp meteen grondig op. En als we die schans  dan meteen een beetje uitbreiden, word Frieschepalen misschien nog wel een echt fort. Maar zo mooi als Bourtange, de onneembare vesting waar de Münsters werden verslagen, zal het waarschijnlijk nooit worden: